"Emirdağ hakkında birçok bulgu elde ettim"

Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) ve Gün FM işbirliğinde devam eden Kampüs programına AKÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü 2024 yılı Yüksek Lisans mezunu, Türk Dili ve Edebiyatı Uzmanı Begüm Şahanoğlu konuk oldu.

Şahanoğlu programda yüksek lisans teziyle ilgili bilgiler verdi.

Tezinin ismini ‘Emirdağ folkloru’ olarak belirten Şahanoğlu, “Benim alanım Türk Dili ve Edebiyatı anabilim dalı altında aslında halk edebiyatını kapsıyor. Bölümümüzde sadece halk edebiyatına yönelik değil folklora yönelik yani genele yönelikte araştırmalarda yapılabiliyor. Bir halk bilimcinin en asli görevi bulunduğu bölgenin kültürünü tanıtmaktır. Bundan dolayı araştırmamı kendi memleketime yönelik yapmaya karar verdim. Afyon merkezde folklorik unsurlar azaldığı için daha çok ilçelere odaklandım. Bir ön araştırma yaparak Emirdağ ilçesinde karar kıldım. Diğer taraftan da Emirdağ ilçesinde folklor altyapısının olması ve özellikle kültürel çalışmalara verilen destek beni bu ilçeye yöneltti diyebilirim” şeklinde konuştu.

“Çalışmam kültürümüzün kaybolmaması kayıt altına alınması bakımından önemlidir”

“Tezimde Emirdağ ilçesini kültürel anlamda tanıtmayı ve bu çerçevede ilçenin halk edebiyatı ve halk bilgisi unsurlarını derlemeyi, derlemeyle beraber geçmişte bölgede yapılan folklor araştırmalarını değerlendirmeyi ve bütün bunlar sonucunda yeni bulgulara ulaşmayı hedefledim” diyen Şahanoğlu, “Ülkemiz için yapılan her türlü kültürel faaliyet tabi ki önemlidir ama ilimiz açısından bu çalışma daha da önemlidir Çünkü bir ilçenin bütün folklorunu ortaya çıkarmak özellikle hem sözlü hem yazılı hem de elektronik kaynaklardan elde edilen bilgileri bir çok yönden tek bir çalışma içerisinde toplamak oldukça zordur. Özelden başlayarak bütünü görebiliriz aslında. Afyon’un bir ilçesi olan Emirdağ’ın folklorunun ortaya çıkarılması demek aslında genelde Afyon’un kültürüne ve tanıtımına katkı demektir. Bu şekilde ülkemizdeki diğer ilçelerde yapılan çalışmalar da öncelikle kendi illerini tanıtacak bu illerin kültürü ülkemizin kültürünü yansıtacaktır. Çalışmam kültürümüzün kaybolmaması kayıt altına alınması bakımından önemlidir. Ki özellikle bilimsel bir derleme çalışması olması, yeni bir araştırmaya dayalı olması bakımından da bu tezim ayrıca önemlidir” dedi.

“Araştırmam üç bölümden oluşuyor”

Araştırmasının üç bölümden oluştuğunu söyleyen Şahanoğlu, “İlk bölümde ilçe hakkında genel bilgilere, ilçenin tarihine, coğrafi özelliklerine, sosyal yapısına, daha önce ilçe hakkında folklor çalışması yapan ya da ilçenin folkloruna dolaylı olarak şiirleriyle ve yazılarıyla katkı sağlayan şair, yazar ve araştırmacılarına yer verildi. Burada ayrıca ilçedeki ozanlardan ve aşıklık geleneğinden yine ilçede bulunan abdallık geleneğinden de söz edildi. İkinci bölümde ilçenin halk edebiyatında manzum, mensur ve serbest türlerine yer verildi. İlk bölümde genel itibariyle yazılı kaynaklara başvurulsa da ikinci ve üçüncü bölümdeki bulgular derlemeyle birlikte elde edildi. Araştırmamın büyük çoğunluğu derlemelerden oluşmaktadır. Örneğin ilçede ağırlıklı olarak türkü ve ağıt bulunduğundan araştırmalar genellikle bu konulara yönelik olmuştur. Fakat bu tez içerisinde yeni derlemeyle elde edilen ilk defa bu tez içerisinde yer alan ilçenin masallarına, fıkralarına, efsane ve memoratlarına, ağıtlarına, manilerine, ninnilerine, bilmecelerine ve benzeri unsurlarına yer verilmiştir. İlçeden bütün halk edebiyatı unsurlarını bu tez içinde görebilirsiniz. Yine üçüncü bölümde halk bilgisi uygulamaları doğumdan ölüme geçiş süreçleri, ziyaret mekanları yani ilçede bulunan türbeler, yapılan törenler, sayacı gezmesi, yağmur duası gibi ve ilçenin geleneksel giyim kuşamı, çocuk oyunları, halk hekimliği yani ocaklar, geleneksel tedavi yöntemleri, halk mutfağı, halk inanışları ve lakaplar yer almaktadır. Bu başlıklar altında geçmişte yapılan folklor araştırmaları ışığında ve yeni yaptığım derlemeler yer almaktadır. Sonuç olarak Emirdağ hakkında birçok bulgu elde ettim diyebilirim. Tezimin özgün noktası yeni bir derleme çalışması olması ve ilçenin bütün folklorunu sosyal yapılarına göre bu araştırma içerisinde toplamasıdır” diye konuştu.